Enigma’yı çözen kişiye özür!

Bilgisayarların geliştirilmesinde oynadığı büyük rolün yanı sıra, Nazi Almanya’sının kullandığı Enigma kodunun deşifre edilmesinde de çaba gösteren İngiliz mühendis Alan Turing, ölümünden 59 yıl sonra affedildi. Turing, 1952 yılında eşcinsel olduğu için suçlu ilan edilmişti.

Alan Turing 59 yıl sonra affedildi

Alan Turing 59 yıl sonra affedildi

İngiltere Kraliçesi İkinci Elizabeth, bilgisayar bilimi tarihinin en önemli isimlerinden biri olan Alan Turing’den 59 yıl sonra özür diledi. Turing, 1952 yılında o dönem suç gerektiren ceza kabul edilen eşcinlsellikle suçlanmıştı.

Kraliyet özrünü duyuran Adalet Bakanı Chris Grayling, Turing’in İkinci Dünya Savaşı yıllarında Nazi Almanya’sının kullandığı Enigma kodunu deşifre etmek için kullanılan algoritma ve makineleri geliştirdiğine dikkat çekerek, ‘savaş yıllarında yaptığı inanılmaz katkı ve bilimde bıraktığı izle hatırlanmayı hak eden bir insan’ ifadesini kullandı.

İngiltere Başbakanı David Cameron’da, yaklaşık 60 yıl sonra gelen özürün ardından bir açıklama yaparak, “Turing’in çalışmaları sayısız hayatı kurtardı. Turing bilime yaptığı önemli katkılarla sık.a ‘modern bilgisayarın babası’ olarak anılırken, ulusal bir efsane olmayı başardı” dedi.

Turing, eşcinsellikle suçlanmasından iki yıl sonra, 41 yaşında intihar etmişti. Turing, 1936 yılında hazırladığı bir araştırma makalesinde, ‘donanımının değil ancak yazılımının değiştirilmesiyle birçok fonksiyon birden gösterebilen bir bilgisayar makinesi’ düşüncesini ortaya atmıştı. İngiliz dahi, aynı zamanda ‘Turing test’ olarak bilinen yapay zeka belirleme testini de geliştirmişti.

 

Alan Turing

Alan Turing

HADIM EDİLMİŞTİ
İngiltere’nin eski başbakanı Gordon Brown, 2009 yılında resmi özür yayımlayarak Turing’in maruz kaldığı suçlamayı ‘korkunç’ ve ‘tamamen haksız’ olarak tanımlamıştı. Cameron hükümeti de Turing’den geçtiğimiz yıl özür dilemişti.

Aralarında ünlü İngiliz fizikçi Stephen Hawking’in de bulunduğu35 bin kişi, Turing’in kraliyet özrü alması için imza toplamıştı.

Turing, 1952’de suçlu ilan edildiğinde kadın hormanlarının vücuduna enjekte edilmesi yöntemiyle kimyasal hadımlığa maruz kalmıştı.

Turing, 1954’te siyanürlü olduğu düşünülen bir elma yiyerek intihar etti. Ölümünün ardından sayısız biyografisi yazılan Turing, 1980’lerde ‘Breaking the Code’ adlı oyunla onurlandırılmıştı.
Kaynak:ntvmsnbc

Share