İki büyük rakip ortak oluyor!
Çin’in taksi ve araç çağırma servisi Didi Chuxing, ABD’li rakibi Uber’in Çin’deki işlemlerini devralacak. Böylece Çin’de taksi ve araç çağırma piyasasındaki iki dev rakip olmaktan çıkarak, iş ortağı haline gelecek.
İki taraf anlaşmaya vardıktan sonra, birbirinin hisse senetlerini de paylaşacak. Uber Global, satış sonrasında Didi’de yüzde 5,89 oranında hisse sahibi olacak. Bununla birlikte Didi Chuxing’in kurucusu ve yönetim kurulu başkanı Chen Wei, Uber Global’ın yönetim kuruluna girecek. Uber’in kurucusu Tavis Kalanick ise, Didi’nin yönetim kurulunda yer alacak.
Daha düzenli hizmet verilecek
Didi şirketinin kamu işleri yöneticisi Ye Yun, Uber’in Çin operasyonunu satın almalarındaki en büyük itici gücün, bilimsel ve teknolojik inovasyonun ilerletilmesi olduğunu ve tüm araç çağırma sevislerini daha düzenli ve yüksek seviyeli bir gelişme aşamasına sokmak istediklerini belirtti.
Ye Yun, operasyon bakımından, satın alma işleminin ardından Didi ve Uber’in Çin’de belli ölçüde bağımsızlıklarını koruyacaklarını kaydetti:
“Satın almadan sonra iki taraf marka ve operasyon bakımından bağımsızlığını koruyacak. Böylece hem sürücüler hem de yolcular daha düzenli hizmetlerden faydalanmaya devam edecek. Bununla birlikte Didi Chuxing, iki tarafın yönetim ve teknolojideki deneyimlerini ve avantajlarını birleştirecek.”
Didi Chuxing geçen sene Tencent, Alibaba ve Çin Yatırım Şirketi gibi yatırımcılardan 2 milyar ABD Doları tutarında finansman kazandı. Bu yıl da Apple ve bazı diğer şirketlerden 4 milyar 500 milyon dolarlık yatırım aldı. Uber ise 6 milyar ABD Doları tutarında yatırım aldı, bu yatırımların büyük kısmının şirketin potansiyel pazarlarına gittiği belirtiliyor.
İki şirket arasında büyük “indirim savaşına” rağmen, Didi ve Uber Çin’in performansı iki tarafı da memnun etmedi. Uber‘in Çin’de yıllık kaybı 1 milyar ABD dolarını aştı. Didi’nin 2015 yılındaki kaybıysa 10 milyar yuandan fazla.
Eguan Araç Çağırma Servisi Araştırma Merkezi’nden yetkili Zhang Xu, “Fiyat savaşlarının ardından Didi ve Uber’in birleşmeye karar vermeleri, iki tarafın da son derece büyük baskı altında kaldığını gçsteriyor” dedi.
Zhang Xu, birleşmenin ardından iki tarafın üzerindeki baskının azalacağını söyledi. Zhang Xu ayrıca daha önce Çin’de internet alanındaki satın alma örnekleriyle karşılaştırıldığında, marka bağımsızlığının korunması ile etkin operasyon sağlanmasının zorlu bir deneyim olacağı görüşünde.
Piyasada tekel riski olabilir
Didi Chuxing’in Uber’in Çin’deki operasyonunu satın almasının ardından, ikili, özel araç ve taksi çağırma piyasasında yüzde 90’lık paya sahip olacak. Bu durumda piyasada ciddi bir tekel oluşması da mümkün. Araç ve taksi çağırma servislerinin yolculara ait kişisel bilgileri kolayca edinebilmelerinden ötürü, bu bilgilerin korunması meselesi de ileride gündeme gelebilir.
Çin Siyaset ve Hukuk Üniversitesi’nden İletişim Hukuku Araştırma Merkezi Başkan Yardımcısı ve Çin İnternet Derneği uzmanı Zhu Wei, bunların göz ardı edilecek endişer olmadığı kanaatinde:
“Birinci olarak, satın alma işleminin, tekel yasasına uygun olup olmadığı tespit edilmeli. İki şirketin birleşmesinin tekel faaliyeti hareketi olup olmadığı araştırılacak. Kişisel bilgilerin korunması da mühim. Uber bir ABD şirketi, Didi ise bir Çin şirketi. Kullanıcıların kişisel bilgilerinin nasıl korunacağı da karşımıza çıkan ciddi bir sorun.”
Çin hükümeti bu alanda yasal boşluğu doldurmaya çalışıyor. 28 Temmuz’da Çin Ulaştırma Bakanlığı’nın da aralarında bulunduğu yedi bakanlık tarafından “Özel araç ve taksi çağırma servislerinin yönetimine dair geçici yönetmelik” yayımlandı. Bu belgeyle özel araç ve taksi çağırmanın mevzuatı oluşturuldu. Bu dünya genelinde özel araç ve taksi çağırmayla ilgili olarak hazırlanan ilk yönetmelik olma özelliği taşıyor
