Plüton’un uyduları adlandırıldı: Kerberos ve Styx
Plüton gezegeninin yeni keşfedilen dördüncü ve beşinci uydularının artık isimleri var: Kerberos ve Styx.
Plüton’un uyduları adlandırıldı: Kerberos ve Styx
Gök cisimlerini adlandırmakla sorumlu Uluslararası Astronomi Birliği (IAU), isimlerin mitolojiden gelmesi gerektiği şartını koşuyor.
Üç kafalı bir köpeğe; ve ölenlerle yaşayanları ayıran bir nehre verilen isimler, uyduların adlandırılması için yapılan kamuoyu oylamasında ikinci ve üçüncü geldi.
Oylamayı birinci sırada bitiren “Vulcan” ismiyse Birlik tarafından veto edildi.
Daha önce P4 ve P5 olarak bilinen iki uydu 2011 ve 2012 yıllarında keşfedilmişlerdi.
Her iki uydu da Seti enstitüsünden gökbilimci Mark Showalter’ın Hubble uzay teleskopunu kullanan ekibi tarafından keşfedildi.
Uyduları keşfettikleri sırada ekip, cüce gezegenin etrafında halkalar olup olmadığını araştırıyordu.
Uluslararası Astronomi Birliği 2006 yılında aldığı bir kararla uzay bilimciler arasında büyük tartışma yaratmış; Plüton’u ‘gezegen’ yerine ‘cüce gezegen’ ilan etmişti.
Gezegenden cüce gezegene – Plüton’un geçmişi
76 yıl boyunca “gezegen” olarak kabul edilen Plüton, 2006 yılında “cüce gezegen” ilan edildi.
Plüton’un varlığı ilk olarak 1915 yılında Percival Lowell tarafından tahmin edilmiş; 1930 yılında Clyde Tombaugh tarafından da gözlemlendi.
Plüton’un artık, Neptün gezegeninin ötesinde donmuş ve karanlık gökcisimlerinin oluşturduğu Kuiper Kuşağı’nın bir parçası olduğu tahmin ediliyor.
Plüton etrafındaki uyduların keşfi, o tarihte cüce gezegen ve ötesindeki Kuiper kuşağı istikametinde uzaya fırlatılan New Horizons (Yeni Ufuklar) projesiyle de destekleniyor.
Cüce gezegenin etrafındaki yıldızlararası tozun uzay aracına tehdit oluşturacağından korkulduğundan bu bölge Hubble teleskopuyla araştırılmaktaydı.
İlk yeni uydunun keşfinden kısa süre sonra yeni bir tanesinin daha bulunmasıyla IAU iki uygun isim arayışına girdi, ve internet üzerinde başlatılan “Pluto Rocks!” oylamasında yarım milyondan fazla oy kullanıldı.
Dr Showalter oylama hakkında “Adlandırma girişimine kamuoyunun gösterdiği ilgiye çok şaşırdım ve sevindim.” diyor.
“tıklayın Vulcan” ismi Amerikan yapımı televizyon dizisi Uzay Yolu’nun başrol oyuncusu William Shatner tarafından teklif edilmişti.
Dizide “Vulcan”, Mr Spock karakterinin geldiği gezegen olarak biliniyor.
Her ne kadar kamuoyu oylamasında “Vulcan” ismi en çok oyu almış olsa da, mitolojide yeraltı dünyasının tanrısı olan Plüton’a yeterince yakın olmadığından ve astronomide başka bir yerde de kullanıldığından IAU bu ismi veto etti.
Kaynak:BBC Türkçe
